Page 8123 – Nguoi Viet Online (2024)

Các cuộc tấn công này là chỉ dấu mới nhất cho thấy tình hình an ninh ở thành phố lớn thứ nhì Libya này, nơi được coi là cái nôi của cuộc nổi dậy chống nhà độc tài Muammar Gaddafi năm 2011, đang trở nên tồi tệ hơn.

Gần hai năm sau khi chế độ Gaddafi bị lật đổ, các nhóm võ trang tham gia vào cuộc nổi dậy vẫn không chịu giải giới và coi như thành phần thực sự kiểm soát các khu phố chứ không phải cảnh sát.

“Chúng tôi không hài lòng với sự làm việc của Bộ Nội Vụ,” theo lời ông Osama Al Sharif, một phát ngôn viên Hội Ðồng Thành Phố Benghazi, “nhất là với giới chỉ huy cảnh sát ở Benghazi”.

Các hành vi bạo động nhắm vào giới chức ngoại giao, quân đội và cảnh sát gồm cả cuộc tấn công hồi Tháng Chín khiến đại sứ và ba công dân Mỹ thiệt mạng.

Tuần qua, các nhà ngoại giao Tây phương khởi sự rút khỏi thủ đô Tripoli, nơi tình trạng mất an ninh trở nên trầm trọng hơn vào cuối Tháng Tư khi các nhóm võ trang chiếm đóng hai bộ chính phủ để đòi hỏi quyền lợi. (V.Giang)

Nguồn tin trên cho hay ông Romany Amir tự tử hôm Chủ Nhật trong khi đang chờ được cảnh sát thẩm vấn trong tòa án thuộc thành phố Assiut, nằm về phía Nam Ai Cập.

Bà vợ của ông Amir hiện đang được điều trị tại bệnh viện trong tình trạng trầm trọng sau khi bị chồng đâm hôm Thứ Bảy.

Ông Amir sau đó được chôn hôm Chủ Nhật nơi làng của ông gần Assiut. Khu vực này là nơi có đông đảo người theo Hồi Giáo sinh sống và những người đi đưa đám đã hô khẩu hiệu chống Hồi Giáo trong đám tang.

Người theo Thiên Chúa Giáo chiếm khoảng 10% trong 90 triệu dân Ai Cập và thường nói rằng bị chính quyền kỳ thị. (V.Giang)

Giới hữu trách Thổ Nhĩ Kỳ đổ lỗi cho một nhóm có liên hệ với chính quyền Syria, và một giới chức còn nói rằng cơ quan tình báo và quân đội Syria “thường là các nghi can”.

Vụ nổ hai xe bom xảy ra cách nhau khoảng 15 phút trên con đường đông đảo người qua lại ở thành phố Reyhanli, gây ra sự lo ngại rằng Thổ Nhĩ Kỳ có thể bị kéo vào cuộc nội chiến đẫm máu ở Syria.

Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang dung chứa phía đối lập chính trị cũng như các cấp chỉ huy quân đội Syria bỏ ngũ, và cho hàng trăm ngàn người dân Syria được tạm trú trong các trại tị nạn. Trước đây, Thổ Nhĩ Kỳ cũng từng có hành động trả đũa khi bị pháo kích từ hướng Syria.

Phó thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ, ông Besir Atalay, cho hay các nghi can là người Thổ nhưng có liên hệ với cơ quan tình báo Syria.

“Chúng tôi đã xác định được rằng những kẻ thi hành vụ nổ bom là người ở Thổ Nhĩ Kỳ và có liên hệ đến cơ quan tình báo mukhabarat của chế độ Damascus.”

Trước đó, một phó thủ tướng khác, ông Bulent Arinc, cho hay cuộc điều tra đang tiếp diễn nhưng nếu chứng minh được là Syria chủ mưu cuộc tấn công, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ “làm tất cả những gì cần thiết” nhưng không nói rõ có hành động quân sự hay không. (V.Giang)

Logo của Hội Anh Em Dân Chủ mà LS Nguyễn Văn Đài và một số bằng hữu thành lập gần đây. (Hình: Facebook)
Trên facebok chiều tối ngày Thứ Hai, LS Đài cho hay “Tối qua CA phường mang giấy triệu tập của an ninh điều tra, mời tôi 8 giờ sáng nay, 12-5 có mặt tại số 6 Quang Trung, Hà Đông. 9 giờ tôi mới tới, đội trưởng an ninh điều tra, Phạm Đình Hảo đã ngồi chờ sẵn.”

Ông kể lại sự việc cho biết: “Tay này nghiện thuốc lá rất nặng, trước đây mỗi khi làm việc với tôi thì không lúc nào điếu thuốc rời môi. Tôi chủ động đánh đòn phủ đầu trước, tôi nói khi làm việc với tôi anh không được hút thuốc, tôi không chịu được khói thuốc. Anh ta rất khó chịu khi phải đồng ý. Sau vài câu thăm hỏi xã giao, anh ta vào đề luôn.”

Qua cuộc thẩm vấn, công an CSVN bắt ông nhìn nhận các cuộc phỏng vấn gần đây của ông dành cho đài RFA ở Hoa Kỳ và Quỹ Tù Nhân Lương Tâm ở bên Úc về “Hội Anh Em Dân Chủ” mà ông và một số người bạn thành lập.

Hội này sinh hoạt chính yếu ở trên mạng xã hội facebook mà giới trẻ tuổi ở Việt Nam rất thích sử dụng để chuyển tải thông tin và thảo luận với nhau vì nó nhanh chóng, tiện lợi, ngay trên máy điện thoại thông minh và không cần ngồi trước máy điện toán.

LS Nguyễn Văn Đài, 44 tuổi, từng bi nhà cầm quyền CSVN kết án tù 4 năm vì bị quy chụp cho tội “Tuyên truyền chống nhà nước…” khi ông và nữ luật sư Lê Thị Công Nhân mở lớp huấn luyện về nhân quyền, xã hội dân sự ở Hà Nội. Ông ra khỏi nhà tù Ba Sao, Nam Hà ngày 6/3/2011. Trước khi bị bỏ tù, ông là luật sư bênh vực miễn phí cho nhiều người trong các vụ án tôn giáo và chính trị.

Sau khi ra khỏi tù, ông tiếp tục vận động dân chủ hóa đất nước. Tuy Hiến Pháp CSVN công nhận quyền tự do hội họp, lập hội, tự do báo chí, tự do ngôn luận, nhưng cấm đoán triệt để trên thực tế. Chỉ có các cơ quan truyền thông do nhà nước hay các cơ quan đảng đoàn của chế độ là được phép thành lập nhằm phục vụ mục đích tuyên truyền cho nhà nước.

“Đã đến lúc, những người đấu tranh cho tự do dân chủ, nhân quyền ở trong và ngoài nước cần liên kết với nhau để thực thi các quyền con người về chính trị đã được Hiến pháp Việt Nam và Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị ghi nhận. Một trong những quyền con người về chính trị căn bản nhất mà chúng ta nên thực hiện lúc này là quyền lập hội.” LS Đài viết trên facebook về Hội Anh Em Dân Chủ.

Ông cho rằng “Các sinh hoạt giữa các thành viên của Hội như trao đổi thông tin, huấn luyện,… đều diễn ra trên không gian mạng, pháp luật Việt Nam không có qui định cấm và cũng không phải xin phép về vấn đề này.”

Dưới đây là cuộc đối đáp giữa LS Nguyễn Văn Đài và tay công an Phạm Đình Hảo ngày 12/5/2013 được kể lại trên facebook:

“Anh ta nói (PDH): Chúng tôi có 2 tài liệu ghi lại cuộc phỏng vấn giữa anh và Gia Minh(RFA) và Quĩ TNLT, tôi đưa anh đọc lại và sau khi đọc xong cho biết ý kiến?

Tôi: Không cần đọc mà hỏi luôn. Các anh lấy tài liệu này ở đâu?

PDH: Chúng tôi lấy trên trang mạng RFA và Quĩ TNLT, và vì cuộc phỏng vấn này có liên quan đến Hội AEDC, mà anh trả lời trên đó là 1 thành viên sáng lập. Tài liệu này có phải của anh ko? Anh có ý kiến gì?

Tôi: RFA và Quỹ TNLT ở đâu? Nước nào?

PDH: Ở Mỹ và Úc

Tôi: Tại sao các anh lại lấy tài liệu ở Mỹ và Úc để hỏi công dân Việt Nam?

PDH: Vì nó có liên quan đến tên của anh, Luật sư Nguyễn Văn Đài.

Tôi: Các anh đã làm việc và xác minh với RFA và Quĩ TNLT chưa? Luật sư Nguyễn Văn Đài ở đâu? Ở Việt Nam, Lào, hay Mỹ, Úc?

PDH: Vì có tên của anh ở đây nên chúng tôi mới gọi anh lên hỏi, ý kiến của anh thế nào về 2 tài liệu này?

Tôi: Tôi sẽ không bao giờ trả lời anh 1 câu hỏi nào cho đến khi anh có văn bản xác nhận của RFA và Quĩ TNLT rằng người trả lời cuộc phỏng vấn này là của Luật sư Nguyễn Văn Đài ở Việt Nam.

Sau đó Phạm Đình Hảo yêu cầu cậu trợ lý mở băng ghi âm 2 cuộc phỏng vấn cho tôi nghe.

PDH: Anh nghe có đúng là giọng của anh không?

Tôi: Có 90 triệu người dân Việt Nam ở trong và ngoài nước, có rất nhiều người có giọng giống nhau, giọng nói trong băng chỉ giống giọng của tôi. Nhưng không phải là của tôi.

PDH: Nếu chúng tôi có những chuyên gia xác nhận giọng người trong băng với giọng của anh là một, ý kiến của anh thế nào?

Tôi: Tôi luôn luôn phủ nhận, vì chỉ có RFA và Quĩ TNLT mới có thể khẳng định được giọng nói đó là của ai. Mọi chuyên gia mà các anh thuê xác minh đều không có giá trị. Đồng thời các tài liệu này các anh
lấy ở nước ngoài mang về để sử dụng làm bằng chứng chống lại công dân Việt Nam là bất hợp pháp. Còn nếu các anh cứ khăng khăng cho rằng đó là giọng nói của tôi thì các anh đối chiếu xem sự việc đó vi phạm văn bản pháp luật nào, tùy các anh xử lý.

Sau đó Phạm Đình Hảo viết nội dung vào Biên bản lời khai và yêu cầu tôi ký tên.

Tôi: Tôi sẽ không bao giờ ký vào bất kỳ một văn bản hay giấy tờ nào cả. Các anh lập biên bản thì các anh tự ký lấy.”

Theo luật sư Đài cho biết “Cuộc đấu trí căng thẳng suốt từ sáng tới 4 giờ chiều. Một số sĩ quan an ninh cao cấp từ Bộ CA xuống hỗ trợ PDH, cứ 20 phút Hảo lại sang xin ý kiến lãnh đạo mất khoảng 1 giờ. Nhưng trước thái độ cương quyết của tôi, họ đành chịu thua và tới 4 giờ chiều thì buộc phải cho tôi về.”

Từ cuộc đấu trí này ông nói “Mục đích của an ninh điều tra Hà Nội và Bộ CA là muốn tấn công vào Hội Anh Em Dân Chủ (AEDC). Nhưng nếu họ hỏi trực tiếp thì họ chẳng bao giờ nhận được câu trả lời của tôi cả. Vì tôi luôn luôn hỏi họ Hội AEDC được thành ở đâu? Khi nào? Ai đứng đầu? Luật pháp VN có điều nào cấm công dân VN tham gia Hội ở trên mạng không? Hội AEDC không được thành lập ở VN nên không bao giờ phải trả lời câu hỏi của an ninh. Họ sẽ không thể nào trả lời được. Do vậy buộc an ninh phải đi đường vòng, bằng cách sử dụng 2 bài trả lời phỏng vấn đó. Nếu tôi thừa nhận bài trả lời phỏng vấn đó là của mình. Vì nội dung bài trả lời phòng vấn đó về Hội AEDC. Thì an ninh việc dựa vào đó để gây sức ép và từ đó mà hỏi về Hội AEDC. Nhưng cho dù có như vậy thì họ cũng vẫn sẽ thất bại.”

Ông nhắc nhở các bạn là “Hôm nay an ninh đã thất bại khi làm việc với tôi. Chắc chắn họ sẽ tìm hiểu và tiếp tục tấn công vào các thành viên khác của Hội. Đây là bài học đầu tiên của Hội AEDC. Mong mọi người chân cứng đá mềm để vững bước trên con đường chúng ta đã chọn”.

Ngày chủ nhật 5/5/2013, hàng chục người đã đến 3 địa điểm ở Sài Gòn, Nha Trang và Hà Nội tham dự một buổi “dã ngoại nhân quyền” do thành viên của những người tự nhận là “Công dân tự do” kêu gọi. Mục đích của họ chỉ là đọc, trao đổi với nhau về nội dung bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền mà nhà cầm quyền CSVN đã tham gia ký kết nhưng vẫn đàn áp công dân.

Các cuộc họp mặt này đã bị CSVN dùng một lực lượng đông đảo gấp nhiều lần giải tán. Bà mẹ và chị em cô Nguyễn Hoàng Vi cùng một số người tham dự sinh hoạt này ở Sài Gòn đã bị Công an CSVN bắt giữ, thẩm vấn và đánh đập dã man. (TN)

Nếu ở đây ta dùng từ lực lượng đối lập để thay cho từ đối lập có lẽ cũng là vượt quá thực tế hiện tại, vì thực chất ở trong nước hiện nay chỉ tồn tại dạng các đối lập dưới hình thức cá thể – ít hơn 2 người. Cũng vì “không để hình thành các tổ chức chính trị đối lập” như ý kiến của Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng trong hội nghị công an toàn quốc ngày 17 tháng 12 năm 2012. Thực chất đây là sự chỉ đạo của thủ tướng yêu cầu lực lượng công an cần phải đấu tranh cương quyết không để hình thành các tổ chức chính trị đối lập chống phá và đi ngược lợi ích của đất nước và nhân dân. Ðiều đó cho thấy hiện nay, việc đảng CS không đối thủ vì đối lập yếu cũng là một điều dễ hiểu.

Sẽ có nhiều người đặt câu hỏi rằng các lực lượng tham gia biểu tình chống Trung Quốc, nhóm Kiến Nghị 72… xuất hiện thời gian vừa qua có thể coi là đối thủ đối lập của đảng CSVN hay không? Trả lời câu hỏi này thì theo ông Cao Lập, một trong những người đã từng công khai chống lại chế độ Sài Gòn và đã từng chịu tù tội vào những năm thập niên 70 cho rằng “Trước hết xin khẳng định chúng tôi không phải là những người đối lập với đảng và nhà nước. Chúng tôi chỉ là những người chống lại sự xâm lấn một cách trắng trợn và ngang ngược của Trung Quốc mà thôi”. Hay như ông Lê Hiếu Ðằng, một người đã mang án tử hình bởi chế độ VNCH cũng cho biết về vấn đề “tổ chức chính trị đối lập” mà Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng nó tới rằng “Chúng tôi chẳng phải đối lập gì cả mà chỉ phản ảnh nguyện vọng, ý chí của nhân dân. Nói như vậy thật ra chỉ lấy cớ để đàn áp chúng tôi thì không được bởi vì chúng tôi làm theo luật, công khai minh bạch, không lén lút. Nếu chúng tôi chống phá thì phải lén lút tổ chức, nhưng không phải!”

Vậy cần phải có những điều kiện nào chung nhất để khẳng định đó là một tổ chức đối lập chính trị? Câu trả lời là tổ chức đối lập trước hết phải có tính cách tập thể của một tập hợp các thành viên, có chính kiến bất đồng với đảng cầm quyền và tồn tại một cách hợp pháp. Trong đó các chính kiến bất đồng ấy phải được cương lĩnh hóa theo một tiêu chuẩn chính trị. Tựu trung lại đối lập có ba đặc điểm: Sự bất đồng về chính trị, có tính tập thể và có tính cách hợp pháp được pháp luật công nhận. Ở hoàn cảnh Việt Nam hiện nay, có tính cách hợp pháp được pháp luật công nhận là điều hết sức khó, do vậy nó là vấn đề mấu chốt, phải trở thành mục tiêu đấu tranh trước mắt. Bằng mọi cách phải đạt được, vì khi chính quyền đã thừa nhận đối lập tức là thừa nhận tự do chính trị. Trường hợp mà chúng ta vẫn thường thấy có một số người ở ngoài đời hay trên mạng Internet thích nói chuyện chính trị, với một thái độ đả phá hay chống đối đường lối, chủ trương của nhà nước ở Việt Nam hiện nay. Ðó chỉ là những cá nhân chống đối, không phải là đối lập. Ðặc biệt trong điều kiện ở Việt Nam, Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng Dũng cho rằng công an cần phải đấu tranh “không để hình thành các tổ chức chính trị đối lập” đã cho thấy đây chính là một tử huyệt của chế độ. Do đó, điều này là một trong những thách thức hàng đầu đối với những ai có mong muốn đòi hỏi cần có một tổ chức đối lập.

Trên thực tế, chính quyền Việt Nam đang từng bước nới lỏng sự kìm kẹp đối với các nhà hoạt động chính trị dưới danh nghĩa các nhân vật bất đồng chính kiến, nếu hoạt động của các cá nhân này còn nằm trong sự kiểm soát của chính quyền và đặc biệt là các hoạt động của các cá nhân đó không mang tính liên kết hay tập thể. Do đó các nhân vật bất đồng chính kiến như các ông, bà B.S. Nguyễn Ðan Quế, Phạm Hồng Sơn, Nguyễn Văn Ðài, Lê Thị Công Nhân… họ vẫn được thể hiện quan điểm của mình bằng cách viết bài hay trả lời phỏng vấn của các hãng truyền thông nước ngoài. Chúng ta có thể thấy các trường hợp này khác với trường hợp của L.S. Lê Quốc Quân. Nhưng điều đáng nói họ cũng chỉ dừng lại ở mức là những cá nhân bất đồng chính kiến. Và nhiều khi các nhân vật kể trên lại là các con bài cần thiết không thể thiếu được của chính quyền, để sử dụng trong việc đàm phán vấn đề nhân quyền của Việt Nam đối với các quốc gia phương Tây. Và số lượng các nhân vật này luôn được chính quyền giới hạn ở mức cần thiết, đây chính là lý do vì sao có một số trường hợp các cá nhân chống phá nhà nước một cách hết sức quyết liệt, nhưng dường như được chính quyền lờ đi không xử lý. Bởi vô tình các nhân vật này không biết rằng, họ đang làm cho bức tranh nhân quyền ở Việt Nam thêm sắc màu và trở nên càng sinh động hơn trong con mắt người phương Tây. Ðiều này hoàn toàn có lợi cho chính quyền.

Ðảng CSVN và chính quyền đang đối diện với nguy cơ đe dọa, mà theo họ gọi là tự diễn biến và diễn biến hòa bình của các đối tượng là lực lượng cán bộ đảng viên “thoái hóa”, lực lượng dân oan và lực lượng các bloggers. Các lực lượng này được đánh giá là nguyên nhân sống còn đối với chế độ hiện tại. Ðiều này chúng ta có thể kiểm chứng qua các bài viết chính luận, phòng chống diễn biến hòa bình hay bình luận phê phán trên hai tờ báo hàng đầu của chế độ. Ðó là tờ báo Nhân Dân – cơ quan ngôn luận của đảng CSVN và tờ Quân Ðội Nhân Dân – cơ quan của Quân ủy TW và Bộ Quốc Phòng. Hai tờ báo này được mệnh danh là thước đo và chỗ bộc lộ sự lo sợ của chính quyền đối với sự tồn vong của chế độ. Một khi đã biết chính quyền lo sợ đối với lực lượng nào và tử huyệt của họ là gì thì việc viết một kịch bản giải thể thể chế chính trị hiện tại một cách đồng bộ đối với các chính trị gia có trình độ kiến thức và hiểu biết chính trị sát với điều kiện thực tế ở Việt Nam là một việc hoàn toàn không khó. Một khi có một kịch bản hoàn chỉnh, mang tính khả thi có khả năng tạo nên các chuyển biến tích cực, đáng kể có khả năng gây sức ép lên đảng cầm quyền. Khi sức ép đủ mạnh để buộc chính quyền phải nhượng bộ, thì cũng là lúc hình thành một tổ chức đối lập hợp pháp sẽ được phép hoạt động công khai. Ðây sẽ là bước đột phá cơ bản trong việc tiến hành cải cách chính trị trong tương lai.

Rất nhiều người trong số chúng ta chưa hiểu hết vấn đề thế nào là đối lập chính trị, tổ chức chính trị đối lập là gì? Kể cả về nội dung và hình thức, chính điều đó đã làm cho nhiều người đã sai lầm khi nghĩ rằng hành động chửi bới, nói xấu nhà nước hay kẻ cả kích động bạo loạn lật đổ của họ là việc làm của những cá nhân đối lập với đảng CSVN. Nên hiểu rằng những cái đó chỉ là biểu hiện chống đối chính quyền, và nó càng không phải là hành động góp phần cho công cuộc vận động dân chủ.

Nếu nhìn nhận một cách thật khách quan, thì ở bối cảnh chính trị Việt Nam hiện nay, khi mà lý thuyết về chủ nghĩa Marx-Lenine chỉ là lời nói suông mang tính hình thức. Nhưng trên thực tế về kinh tế, xã hội, đối ngoại của chính quyền thì khác hoàn toàn 180 độ. Ðiều đó cho thấy công cuộc vận động dân chủ ở Việt Nam có những thuận lợi đáng kể, nếu so sánh với một nước mang đậm màu sắc cộng sản như Bắc Triều Tiên. Ðiều đó cho thấy cần phải có các bước tiến mạnh mẽ hơn nữa, đi từ sự liên kết của các cá nhân đối lập cho đến sự hình thành một tổ chức chính trị đối lập hoàn thiện. Ðể đạt được điều đó chắc chắn sẽ phải đối diện với sự mất mát, chịu sự bắt bớ đó là điều tất yếu không thể tránh khỏi. Song phải tin tưởng rằng, tre già thì măng mọc, lớp sóng sau sẽ kế nối tiếp lớp sóng trước là một quy luật tất yếu. Căn bản nhất là mỗi cá nhân bất đồng chính kiến cũ và mới phải dứt khoát không sợ bất cứ điều gì, kẻ cả nguy hiểm đến tính mạng. Có như vậy thì mầm cây “tổ chức đối lập” mới có khả năng hình thành, tồn tại và phát triển.

Ðối lập không hoàn toàn có nghĩa là chống đối mà đối lập sẽ phát huy vai trò của nó trong việc hợp tác với chính quyền trên tin thần xây dựng. Nếu đảng CSVN nhận ra điều đó thì chắc chắn họ sẽ phải tự thay đổi, chấp nhận sự tồn tại của tổ chức đối lập và tổ chức đối lập đóng vai trò hợp tác với chính quyền trong việc kiểm tra để tạo điều kiện cho họ tự điều chỉnh.

Hỏi: Tôi chạy xe Corolla 2002, đến nay là 11 năm rồi, đồng hồ cây số chỉ hơn 100,000 dặm. Ngoài những sửa chữa và bảo trì thông thường, chiếc xe phải nói là tốt, tôi thích lắm. Nhưng gần đây tôi cảm thấy khó khăn khi xe leo dốc. Vẫn leo được, nhưng rất khó khăn và xe vẫn chạy ì ì mặc dầu tôi có ấn chân gas. Tuy nhiên, những lúc khác xe lại chạy bình thường nên tôi không mấy bận tâm. Trong một lần mang xe ra tiệm để thay nhớt, người thợ có nói rằng dầu hộp số (transmission fluid) cũng phải thay luôn bởi vì nó đã nâu sạm (dark brown) lại rồi. Tôi đồng ý, vì từ hôm thay dầu hộp số lần trước đến nay xe cũng đã chạy được 50,000 dặm. Nhưng sau khi thay nhớt, thay dầu rồi, tình trạng khó khăn khi leo dốc vẫn xảy ra. Tôi đưa lại cho người thợ cũ, họ bảo là phải thay cả cái lọc dầu hộp số nữa. Là đàn bà không hiểu mấy về xe cộ, xin ông cho biết có phải nguyên nhân như vậy không? Nếu đã thay lọc nhớt mà vẫn bị vấn đề cũ thì sao?

Trả lời: Như trên đã nói, nếu xe chỉ chậm lại một chút thì đó là bình thường. Nhưng như bạn nói, nó chạy chậm hẳn lại so với trước kia, thì chắc hẳn có một vấn đề ở đâu đó. Vậy xin hỏi khi tăng gas, bạn có thấy vận tốc đầu máy tăng lên tương ứng không? Vận tốc máy (engine speed) chưa hẳn là vận tốc của xe nhé, xin đừng hiểu lầm. Vận tốc máy được đo bằng chỉ số RPM, biểu thị trên mặt đồng hồ RPM, gọi là Tachometer, trước mặt tài xế, còn vận tốc của xe biểu thị trên mặt đồng hồ MPH, gọi là Odometer, cũng ở trước mặt tài xế. Trong điều kiện bình thường, khi vận tốc máy tăng thì vận tốc xe cũng tăng. Nhưng bạn thắc mắc về trường hợp xe đang leo dốc, đã đạp gas và thấy vận tốc máy tăng, tức cây kim trong đồng hồ RPM dâng cao, nhưng xe vẫn cứ ì ạch trên mặt dốc, không lăn bánh nhanh hơn được chút nào, phải không? Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này:

Ðúng, nguyên nhân số 1 là do trục số bị trượt, chữ nghĩa gọi là slipping transaxle. Nghe nói hộp số chắc bạn sợ, nhưng có nhiều nguyên nhân đưa đến tình trạng Slipping Transaxle.

Có thể chỉ là do hộp số thiếu dầu, dư dầu, dầu quá dơ, hoặc dùng dầu khác loại. Ðây là điều bạn có thể tự mình kiểm tra: Chỉ việc mở bình dầu hộp số, rút que thăm để xem tình trạng dầu như thế nào. Nếu phát giác dầu đã thoái hóa quá nặng, thì chỉ việc thay dầu mới là xong. Trong nhiều loại xe, bạn có thể tự kiểm tra và tự thay dầu. Nhưng trong một số loại xe khác, bình dầu hộp số được bít kín, nên tuy việc kiểm tra và thay dầu là một công tác đơn giản, nhưng bạn không thể tự làm mà phải mang ra cho thợ.
Trong trường hợp của bạn, có thể người thợ máy cũng nghĩ như vậy nên y đã thay dầu hộp số. Thông thường, khi thay dầu chúng ta phải thay luôn màng lọc nếu đó là loại màng lọc bằng… nút bần (trông giống như vậy, thực ra không hiểu có phải nút bần không). Nhưng trong xe của bạn, “màng lọc” có thể bằng sắt, dùng đi dùng lại đến mãn đời, nên khi thay dầu người thợ đã không thay lọc. Nay, đương sự lại bảo rằng phải thay thì chúng tôi không hiểu y phát giác ra điều gì. Theo ý người viết, cái tội ở đây không ở nơi màng lọc sắt. Rất có thể khi thay dầu mới, đương sự làm chưa kỹ, nên không lấy được hết những rác rến và bùn đất đọng ở đáy của chảo dầu. Nếu chỉ thay dầu bằng cách mở nút xả để lấy dầu cũ ra, rồi đổ dầu mới vào thì đúng là chưa kỹ. Bùn đất vẫn còn đọng ở đáy chảo sẽ bị quậy lên trong tiến trình làm việc của hộp số, thì dầu vẫn bị ô nhiễm như thường, có thay mới cũng như không.

Ðúng ra, bạn phải gỡ cả đáy chảo dầu ra để lau sạch rác rến đọng ở đó. Thật vậy, chắc hẳn bạn sẽ rùng mình khi thấy một tầng bùn đất lầy nhầy, cùng với nhiều thứ “rác rến” khác bám chung quanh các cục nam châm gài sẵn ở đáy chảo. Bạn phải lau cho sạch hết những thứ lầy nhầy đó trước khi đổ dầu mới vào, như vậy mới gọi là thay dầu hộp số.

Ấy là chưa kể làm như vậy bạn mới chỉ thay được chừng một nửa lượng dầu nằm trong chảo mà thôi; nửa còn lại vẫn còn ẩn sâu bên trong Torque Converter (một bộ phận của hộp số). Nếu muốn thay mới phần dầu này bạn phải làm một thủ tục gọi là Flush. Không chắc người thợ đã mất công hạ chảo dầu xuống cho bạn, nói gì tới việc Flush… Thực ra, nếu chịu khó thay dầu hộp số thường xuyên, chừng 2 năm hoặc 24,000 dặm một lần, thì không cần Flush, chỉ cần tháo chảo dầu ra lau sạch trước khi tiếp dầu mới vào là được. Như bạn nói, kể từ sau lần thay dầu trước, xe đã chạy được 50,000 dặm nữa rồi. Chờ đợi như vậy là hơi lâu, và đối với xe phải thường xuyên leo dốc, hoặc những xe chỉ chạy trên đường sá trong thành phố, như vậy là quá trễ. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng “slipping transaxle” nhiều phần là ở đây, chứ không đâu khác.

Ngoài ra, Slipping Transaxle có thể xảy ra vì một nguyên nhân không dính líu gì tới dầu, đó là do chính những trục trặc về cơ khí (mechanical) hoặc về điện trong hệ thống hộp số.

Trở về với trường hợp của bạn, bạn đã cho thay dầu hộp số tại một cơ sở mà phải nói thật là không có uy tín lắm trong thị trường dịch vụ xe hơi. Vậy, chúng tôi đề nghị bạn nên mang xe cho trung tâm dịch vụ của đại lý Toyota xem lại. Và nếu thực sự không do dầu hộp số mà do trục trặc về cơ khí hoặc về điện trong hệ thống hộp số thì đây là chỗ “chọn mặt gửi vàng” đáng tín nhiệm hơn cả, mặc dầu họ ăn công khá đắt. Nói như vậy Phạm Ðình không có ý quảng cáo cho tiệm sửa xe của các đại lý, cũng không có nghĩa là các tiệm sửa xe bên ngoài không có người giỏi, hoặc không đáng tín nhiệm. Trái lại, thợ máy trong nhiều tiệm bên ngoài chẳng thua gì các chuyên viên trong đại lý, mà giá cả họ “chạc” thường nhẹ hơn đại lý. Giới tài xế chúng ta, ai cũng biết như vậy, chỉ ngặt một điều là mình không biết những người thợ quí hóa đó ở đâu mà thôi.

Từ trường hợp cụ thể trên đây, chúng ta nên rút ra một kinh nghiệm chung: Cần phải theo sát thời biểu bảo trì hộp số bằng cách thay dầu mỗi 2 năm hoặc sau 24,000 dặm, phải dùng đúng loại dầu như đòi hỏi của nhà sản xuất xe, phải gỡ chảo xuống để có thể làm sạch rác rến trong lòng chảo. Giữ được như vậy bạn có thể yên tâm đến 90% với hệ thống hộp số rồi đó. Trường hợp, Slipping Transaxle xảy ra do trục trặc về cơ khí hoặc điện chỉ là họa hiếm.

Thế nhưng, đi xa hơn trường hợp cụ thể của người bạn nói trên, hiện tượng xe chạy khó khăn khi lên dốc không hẳn chỉ là do các sự kiện liên quan hộp số. Chúng ta còn có thể kể ra nhiều nguyên nhân khác, chẳng hạn do xăng, do khí, do đầu máy. Chúng ta sẽ đề cập đến các nguyên nhân này trong bài lần sau.

[emailprotected]
Xe lột dên, xe kêu lóc cóc, xe rỉ nhớt…? Xin xem Cẩm Nang Bảo Trì Tập III đã phát hành. Cùng với Tập I, Tập II, mỗi tập $6.00+$2.00 cước phí. Money Back Guarantee 3 tháng. Gửi cheque hoặc tiền mặt cho: Phạm Ðình 9800 Bolsa Ave., # 86, Westminster, CA 92683 (địa chỉ mới); Tel: (714) 675 8628. Cho biết điện thoại và email, nếu có. Có thể hỏi tại nhà sách Tú Quỳnh (714) 531-4284; hoặc Tự Lực (714) 531-5290.

Thượng Nghị Sĩ Susan Collins (Maine) cho hay ông Obama “cần phải cho thấy rõ ràng rằng đây là điều hoàn toàn không thể chấp nhận được”.

Cơ quan IRS đổ lỗi cho một số nhân viên cấp thấp đã tự ý có hành động trên và nói rằng không một giới chức cao cấp nào biết về vụ này.
Tuy nhiên, một bản tường trình sơ khởi của chánh thanh tra cơ quan IRS, dự trù sẽ công bố tuần này, cho thấy là giới chức lãnh đạo cơ quan IRS đã biết việc các nhóm thuộc khuynh hướng “Tea Party” đã bị để ý và làm khó dễ ngay từ năm 2011, nghĩa là 9 tháng trước khi người đứng đầu cơ quan IRS khẳng định với Quốc Hội rằng không hề có việc này.

Bà Collins hôm Chủ Nhật tuyên bố trong chương trình “State of the Union” của đài CNN rằng bà không tin rằng đây chỉ là hành động của “vài nhân viên cấp thấp”.

Bà cho hay việc này rất đáng sợ và làm dân chúng mất thêm sự tin tưởng vào chính phủ. (V.Giang)

UPR là tên viết tắt của 3 chữ: Universal Periodic Review mà tôi xin tạm dịch là Tổng Xét Ðịnh Kỳ được Liên Hiệp Quốc cho ra đời vào năm 2006. Từ đó, cứ mỗi 4 năm rưỡi Liên Hiệp Quốc thông qua Hội Ðồng Nhân Quyền (HÐNQ – Human Rights Council) lại tổng xét các quốc gia thành viên (như Việt Nam chẳng hạn) về vấn đề nhân quyền để xem các nước có thi hành đúng các hiệp ước quốc tế mà họ đã ký kết hay không.Tháng Giêng 2014 sắp tới đây sẽ tới phiên Việt Nam được đem lên bàn mổ ở Geneve, Thụy Sĩ. Trong lần tổng xét này, HÐNQ sẽ dựa vào 3 bản báo cáo trước khi thảo luận với chính phủ Việt Nam. Sau đó họ sẽ tổng kết và đưa ra kiến nghị yêu cầu chính phủ Việt Nam thực hiện.

Ba bản báo cáo đó bao gồm: Báo cáo của quốc gia thành viên (the State’s national report), báo cáo của Liên Hiệp Quốc (UN report on the State) và báo cáo tổng kết của các thành viên liên quan (Summary of other relevant Stakeholders’ information) bao gồm đệ trình (submission) của các tổ chức phi chính phủ (NGOs) hay của các nhà hoạt động dân chủ, xã hội, về vấn đề nhân quyền ở nước này.

Vì vậy, nói một cách tóm tắt, đây là cơ hội để những người dân Việt Nam, những nhóm hoạt động xã hội dân sự (civil society groups) trực tiếp lên tiếng một cách chính thức với Liên Hiệp Quốc về tình trạng nhân quyền ở Việt Nam trong 4 năm vừa qua.

Nếu chúng ta không lên tiếng, chắc chắn Liên Hiệp Quốc sẽ dựa vào bản báo cáo của Hà Nội để đưa ra nhận định. Và chắc chắn một điều là trong những nhận định đó sẽ hoàn toàn không có những cái tên như Cù Huy Hà Vũ, Ðiếu Cày, Trần Huỳnh Duy Thức, Tạ Phong Tần hay Việt Khang.

Nếu muốn cho thế giới biết, chúng ta phải lên tiếng. Nếu muốn thấy thay đổi ở Việt Nam, chính chúng ta phải bỏ công, bỏ sức viết và đệ trình những kiến nghị nghiêm túc, đưa ra những bằng chứng cụ thể. Ðể từ đó thế giới có thể hiểu rõ vấn đề. Có thể biết chắc ở đâu có đàn áp. Và ai mới là người đang lộng ngôn, tuyên truyền cần được giáo dục lại.

Ðã đến lúc chúng ta, những con dân xứ Việt, dành lại quyền tự do ngôn luận, để không phải chỉ nói cho chúng ta nghe, chỉ rầm rĩ trên các trang mạng Facebook, ở trong nhà, với bạn bè thân thiết ở đầu phố, mà đường đường chính chính chúng ta sẽ nói rõ, nói thật cho tất cả các quốc gia thành viên của Liên Hiệp Quốc cùng nghe. Vì đơn giản đó là quyền của chúng ta.

Ở Việt Nam có thể chúng ta không có quyền lên tiếng. Nhưng ở Geneve, Thụy Sĩ, vào Tháng Giêng 2014 sắp tới đây chắc chắn tiếng nói của chúng ta sẽ được tôn trọng.

Các bạn sẵn lòng nhập cuộc chứ?

OK. Nếu sẵn lòng thì trước tiên chúng ta cần phải biết và tuân theo một số thủ tục cần thiết.

Thứ nhất, đệ trình của một tổ chức NGO không được dài hơn 2,815 chữ (khoảng 5 trang). Nếu đây là một đệ trình chung (joint submission) của nhiều NGO khác nhau thì nó không được dài hơn 5,630 chữ (khoảng 10 trang).

Thứ hai, vì đây là những đệ trình chính thức cho Liên Hiệp Quốc nên nó không thể được cho là bí mật (confidential) hay ẩn danh (anonymous). Tên của tổ chức và bản đệ trình sẽ được đăng tải chính thức trên website của HÐNQ về vấn đề UPR nếu hội đủ các tiêu chuẩn. Vì vậy, nếu sợ bị đàn áp hoặc trả thù, các tổ chức hay cá nhân có thể nộp đệ trình thông qua một tổ chức phi chính phủ quốc tế như VOICE chẳng hạn.

Thứ ba, khi viết đệ trình, bạn chỉ nên chú trọng đến một vài vấn đề nổi bật. Không nên ôm đồm quá. Từ 5 đến 10 vấn đề là nhiều nhất cho một đệ trình (1-2 vấn đề cho mỗi trang).

Thứ tư, khi viết về một vấn đề, đầu tiên bạn đưa ra bối cảnh chung (general statement) kế tiếp là đưa ra những thí dụ cụ thể (supportive examples). Sau đó là các đề nghị thực hiện (recommendations).

Thứ năm, khi viết các bạn nên tránh dùng những từ ngữ quá xúc cảm (emotional) hoặc chủ quan (subjective). HÐNQ cần biết những con số, tên tuổi, thí dụ điển hình hơn là cảm nhận của bạn về vấn đề đó. Bạn cũng đừng gửi hình ảnh hoặc biểu đồ hay các bản báo cáo thường niên khác của ai đó.

Thứ sáu và cũng là quan trọng nhất, bạn cần phải nộp đệ trình này cho Văn Phòng Cao Ủy Liên Hiệp Quốc về Nhân Quyền (Office of the High Commisioner for Human Rights) trước ngày 17 Tháng Sáu tới đây. Nếu muốn biết thêm chi tiết, bạn có thể truy cập vào trang mạng này của Văn Phòng Cao Ủy:

http://www.ohchr.org/EN/HRBodies/UPR/Pages/NgosNhris.aspx

Một khi làm xong bản đệ trình, bạn cần viết một lá thư đính kèm (cover letter) trong đó ghi rõ tên và hoạt động của tổ chức, logo hoặc website (nếu có), ngày thành lập cũng như người liên lạc. Nếu có thể, bạn nên tóm tắt nội dung bản đệ trình trong lá thư này, đánh dấu trang (pages), đoạn (paragraphs) trước khi gửi toàn bộ (dưới dạng word document) về địa chỉ email của Văn Phòng Cao Ủy là: [emailprotected].

Trong email gửi đi, trong phần tên (title) của email, bạn nên ghi theo thứ tự như thế này: Tên tổ chức/loại đệ trình/tên nước liên quan/tháng năm tổng xét. Riêng trong phần email message, bạn có thể viết tóm tắt lại lá thư (cover letter) mà bạn gửi đính kèm đó là tên và hoạt động của tổ chức cũng như người thay mặt liên lạc.

Thí dụ, nếu lần này tôi quyết định thay mặt VOICE làm đệ trình cùng với Phong Trào Con Ðường Việt Nam ở trong nước thì tôi sẽ viết trong phần title của email thế này: VOICE – Joint UPR Submission – Vietnam – January 2014. Một khi nhận được, Văn Phòng Cao Ủy sẽ gửi email trả lời xác nhận.

Thế đã nhé. Ðương kim Tổng Thư Ký Liên Hiệp Quốc ông Ban Ki-moon đã từng nhận xét: “The UPR as great potential to promote and protect human rights in the darknest corners of the world” (Tiến trình tổng xét định kỳ có tiềm năng quảng bá và bảo vệ nhân quyền ở những nơi đen tối nhất trên thế giới).

Mong là bạn và tôi sẽ cùng nhau biến tiềm năng đó trở thành những cơ hội thật sự trên đất nước mình. Nếu muốn cùng làm chung, bạn có thể email cho tôi qua địa chỉ: [emailprotected].

Mùa Hạ đã tới đâu đây trên những cành hoa “La Jancaranda” nở sớm. Ở đây không có những cành hoa phượng đỏ của quê hương, mà dù chúng ta có tìm lại được màu hoa ấy trên xứ Mỹ ở những vùng ấm áp như Hawaii, Florida thì cũng không thể nào tìm lại được tiếng ve sầu của một thuở xa xưa của tuổi học trò. Màu sắc và âm thanh ấy hình như mỗi ngày hè đến vẫn thường hiện hữu với nhau, để lại cho chúng ta bao nhiêu kỷ niệm những ngày ngồi ghế nhà trường, thuở ấu thơ.

Từ ngày ra đất khách đến nay, hình ảnh nhắc nhở chúng ta Mùa Hè đã tới là những cành hoa phượng tím, nhưng âm thanh những tiếng ve đã bặt từ lâu, có còn chăng là để lại những dư âm mờ nhạt trong tâm tưởng. Vậy mà không ngờ ở nơi xa xôi này, cách quê hương cả nửa vòng trái đất, không phải tôi, mà những người Việt xa xứ ở vùng Ðông Bắc nước Mỹ, sắp có dịp nghe được lại âm thanh của một thời xa xưa. Ðó là nguồn tin của National Geography cho biết, hàng tỷ con ve sầu, bặt tiếng sau mười bảy năm dài, chôn kín trong lòng đất sẽ xuất hiện trở lại vào Mùa Hạ năm nay tại một vùng đất rộng lớn bên bờ duyên hải Ðại Tây Dương từ Georgia cho đến tận biên giới Mỹ-Canada.

Trời đất sinh ra giống ve, thân nhẹ, bụng rỗng, để tiếng kêu có thể lớn, suốt cuộc đời ngắn ngủi chỉ biết phục vụ cho chuyện rong chơi, lên tiếng hát cho đời mua vui, vì sao người đời lại lên án ve và so sánh ve như những người không biết nhìn xa thấy rộng chỉ biết ăn chơi. Nhà thơ ngụ ngôn La Fontaine mô ta hình ảnh chú ve một cách tệ hại:

Và ông La Fontaine tạo ra hình ảnh một chú ve đói rách, tồi tàn phải “vác miệng chịu khúm núm, sang chị Kiến hàng xóm, xin cùng chị cho vay, dăm ba miếng qua ngày!”

Chị Kiến trọc phú, vô cảm lại lên giọng nhà giàu: “Xưa chú hát, nay thử múa coi đây!”

Làm sao có thể so sánh loài ve “ca hát cho đời mua vui” với giống kiến nhỏ nhoi, hèn mọn, tham lam. Ở đâu có thức ăn, dù thối tha như xác chết, bẩn thỉu giòi bọ, xa xôi bao nhiêu, giống kiến cũng đánh hơi rất giỏi, hô hào, động viên anh em, giòng họ, đồng chí, quần chúng, nhanh chân, xếp hàng đến chia phần. Chúng hì hục khuân vác, lôi thôi, lếch thếch đi từng đàn, mang chiến lợi phẩm về hậu cứ, giữa đường thấy ai quẳng vào một miếng mồi mới, là cả bọn lại kéo nhau lại, cấu xé chia phần.

Thời thơ ấu chúng ta ai lại không bị kiến cắn một lần, ở chỗ kín cũng như chỗ hở, và chưa bao giờ dám bắt kiến, vì kiến là loài hung dữ, nhưng tuổi thơ nghịch ngợm lại kiếm mũ mít, dùng sào, gậy đi bắt ve sầu, một giống hiền lành chẳng bao giờ biết cắn, chích hay tấn công loài khác.

Thật ra suốt cuộc đời ve chẳng cần nhờ cậy vay mượn ai, phần lớn cuộc đời của ve là thời kỳ ấu trùng sống trong lòng đất ở độ sâu khoảng từ 30 cm đến 2.5 m, hút nhựa rễ cây để sống và có cặp chân trước đào bới rất khỏe.

Khi đến giai đoạn chuyển tiếp cuối cùng để kết thúc thời kỳ ấu trùng, những con ve trưởng thành đào một đường hầm lên mặt đất và chui lên, lột xác lần cuối, để kỷ niệm bằng cái vỏ ve già gắn chặt trên một cái cây nào đó và ngậm sương, lấy hương hoa của trời đất để cất tiếng hát ca. Ve sầu ấp ủ từ lòng đất, nhưng lúc trưởng thành biết leo lên cao, hợp đoàn cùng cất tiếng hát, suốt đời không biết giành giật, bon chen ví như người quân tử hay kẻ thánh nhân, đâu lại đem so sánh với quân tiểu nhân, ô hợp chỉ biết cái ăn uống phàm tục như loài kiến.

Trên mỗi mẫu đất, giống ve Magicicada tập trung từ hàng chục nghìn đến cả triệu con trên cây lớn cây nhỏ, và không như loài côn trùng hay chim chóc khác, hát mỗi con một điệu. Giống ve sầu đoàn kết “triệu con tim – một tiếng nói” cùng cất lên một giọng ca đồng nhất.
Những buổi trưa hè oi ả, trong không gian im vắng, đôi khi chúng ta tưởng như loài ve đang say ngủ, nhưng chỉ cần một tiếng động cơ xe qua trên đường, cả khu vườn bỗng bừng dậy với tiếng ve inh ỏi, cơn sóng âm thanh dồn từ khu vườn này chạy lan qua khu vườn khác.

Xưa, ở kinh thành Huế, có một vị quan khó tính, ông thường bực mình vì tiếng ve mỗi trưa làm cho ông khó ngủ, nên sai lính ra vườn đuổi ve. Ve không phải một hai con như gà dễ đuổi, trong khu vườn có cả trăm nghìn con ve, chỉ cần một tiếng động mạnh, hay rung thử một thân cây, là tất cả ve đều đồng loạt cất tiếng, nên đuổi ve cũng như hốt sạch lá rừng là điều không tưởng.

Ve đực tạo âm thanh bằng cách rung hai cái “loa” làm bằng màng mỏng, phát triển từ lồng ngực, có sườn bên trong. Những vòng sườn được co giãn thật nhanh, làm rung màng mỏng, tạo sóng âm thanh. Bụng ve rỗng nên có thể khuếch đại thành tiếng ve kêu rất to. Ve lắc mình và dùng cánh để tạo nhịp lên xuống cho “bài hát” của mình. Mỗi giống ve có một thứ tiếng, cường độ, cao độ khác nhau. Tiếng ve hát cũng là lời mời gọi, âu yếm đối với người tình.

Vì sao người ta gọi là tiếng ve… sầu? Có phải vì tiếng ve đều đặn, nghe buồn nản, hay tiếng ve thường gợi nhớ đến Mùa Hạ, mùa của tuổi thơ ấu đã qua, mùa của ly biệt. Mặt khác, loài ve có sầm xì gì chuyện thị phi của ai đâu, mà người đời khắc nghiệt gán cho thành ngữ “lời ong, tiếng ve!”

Tôi chưa hiểu vì sao loài ve xuất hiện ở miền Ðông nước Mỹ, mà không ở đây, nơi miền Tây nắng ấm, cho tôi được một lần, sau bao nhiêu năm bỏ nước ra đi, được nghe tiếng ve của một thời xa xưa, giữa một trưa hè vắng lặng hôm nay.

Nhà máy Thủy điện Xekaman 3 ở Lào do Công ty sông Đà của Việt Nam đầu tư, sẽ là một trong những tác nhân khiến Việt Nam thiệt hại từ 500 triệu USD đến 1 tỷ USD trong vài năm tới. (Hình: báo Xây Dựng)
Đây là hành động tự mình làm hại đất nước mình của các công ty Việt Nam được giới chuyên viên quốc tế cảnh cáo.

Tuy các dự án thủy điện ở thượng nguồn sông Mekong sẽ gây ra tình trạng thiếu hụt nguồn nước ở hạ lưu (nằm trên lãnh thổ Việt Nam) khiến ruộng đồng bị nhiễm mặn, nguồn lợi thủy sản bị tổn hại, lượng phù sa bồi đắp sẽ giảm từ 26 triệu tấn/năm xuống còn 7 triệu tấn/năm, song điểm đáng chú ý nhất, lại chính là Việt Nam đang tham gia tích cực vào các dự án thủy điện đó.

Tại Diễn đàn “Tài nguyên Mê Kông II – Hợp tác đầu tư và Phát triển bền vững Tiểu vùng Mekong”, do Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature), Hiệp hội doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE), Hội phát triển Hợp tác Kinh tế Việt Nam – Lào – Campuchia (VILACAED) phối hợp tổ chức ở Tam Đảo, các chuyên gia nhận định, Việt Nam sẽ là quốc gia gánh chịu nhiều thiệt hại nhất vì tác động to lớn của các dự án thủy điện ở thượng nguồn sông Mekong.

Qua diễn đàn, bà Tania Lee, thành viên Tổ chức sông ngòi Thế giới, nêu một câu hỏi như là lời cảnh báo: “Có ai ở Việt Nam lắng nghe tiếng nói chúng tôi?” Tổ chức sông ngòi Thế giới tin rằng, các dự án thủy điện ở thượng nguồn sông Mekong sẽ không chỉ gây ra những thiệt hại to lớn về kinh tế mà còn tạo ra vô số vấn nạn xã hội nghiêm trong đối với Việt Nam.

Bà Lee bảo rằng, việc Việt Nam tạo ra hàng loạt các tác động đến tài nguyên thiên nhiên ở bên ngoài Việt Nam như: nhà máy thủy điện, khai khoáng, khai thác lâm sản, trồng cây công nghiệp và khai thác lâm sản, đang phá hủy hệ sinh thái và cộng đồng sở tại ở các nước thuộc Tiểu vùng sông Mekong và hủy diệt chính Việt Nam.

Việt Nam đang thiếu năng lượng và vì vậy, vừa đẩy mạnh đầu tư xây dựng các nhà máy thủy điện ở Lào, vừa đặt mua điện – kích thích các lân bang xây dựng những nhà máy thủy điện để bán điện cho Việt Nam.

Ông Meach Mean bảo rằng, những nhà máy thủy điện như thế trên sông Sesan và Srepok là nguyên nhân tạo ra những cơn lũ bất thường. Nhiều ruộng lúa, hoa màu, bị phá nát. Nguồn cá và cây trồng chịu nước suy giảm. Dòng sông thường xuyên khô cạn. Dòng nước còn bị ô nhiễm và dao động bất thường. Nhiều người dân đã phải rời bỏ dòng sông để đi sinh sống nơi khác.

Bà Lee thì phê phán, các hồ điều hòa của những công trình thủy điện quá gần với các khu bảo tồn và khu dân cư. Có hai ngôi làng đã phải dịch chuyển về phía Nam gây những tác động rất lớn đến người Lào, dân mất đất, vườn, ruộng mà chưa được đền bù thỏa đáng.

Sau khi mất đất người dân không được tham vấn đầy đủ, Tổng công ty Cao su Việt Nam lại khuyên họ rằng họ nên trồng cao su. Những thông tin về tái định cư chưa được công bố minh bạch nên người dân không biết điều gì đang diễn ra với họ”.

Bà Lee cho biết thêm, khi thực hiện Thủy điện Xekaman 3 ở Lào, Công ty (quốc doanh CSVN) Sông Đà của Việt Nam chưa bao giờ công bố với dân địa phương rằng, khi nhà máy thủy điện hoàn tất, họ sẽ mất 90% nguồn lợi thủy sản. Người dân Lào than rằng, họ bị mất quá nhiều, mất đất, mất nguồn cá.

Đại diện Tổ chức song ngòi Thế giới khuyến cáo: Chúng tôi mong muốn các công ty, nhà đầu tư ở Việt Nam hãy xem xét có nên thúc đẩy các dự án trên sông Mekong hay không? Nếu thực hiện thì phải mang lại dự án tốt, dự án xanh đem lại lợi ích cho cộng đồng, đảm bảo được lợi ích lâu dài, có lợi cho tất cả các nước ở Tiểu vùng sông Mê Kông.

Tiểu vùng sông Mekong bao gồm Cambodia, Lào, Miến Điện, Thái Lan và Việt Nam.

Các con số thống kê cho thấy Việt Nam đã đầu tư 335 dự án, trị giá $6.7 tỉvào khu vực tiểu vùng sông Mekong. Các dự án này chủ yếu nhắm vào khai thác tài nguyên thiên nhiên: phát triển thủy điện, khai khoáng, cây công nghiệp và khai thác lâm sản. Nhiều chuyên gia quốc tế cảnh báo dự án đầu tư của Việt Nam ở Tiểu vùng sông Mekong đang tác động tiêu cực đến tài nguyên, hệ sinh thái và cộng đồng sở tại.

Quỹ Bảo vệ Thiên nhiên Quốc tế (WWF) vừa khuyến cáo, trong vòng hai thập kỷ nữa, Tiểu vùng Mekong Mở rộng (GMS) có thể mất 84.3 triệu héc ta rừng tự nhiên, nếu các quốc gia thuộc tiểu vùng này không đẩy mạnh công việc bảo tồn, khôi phục vốn tự nhiên, đặc biệt là tập trung vào tăng trưởng xanh. (G.Đ.)

Từ ngày xửa ngày xưa, các cụ ta có một thói quen làm đẹp rất là dễ thương, đó là tục lệ nhuộm răng và đa số là nhuộm răng cho đen bóng như những hạt huyền. Vì “răng đen nhi nhí, ông Lý cũng khen” hoặc:

“Lấy chồng cho đáng tấm chồng,
Bõ công trang điểm má hồng răng đen.”

Tục nhuộm răng này vừa là làm đẹp vừa có thể là để che giấu những vết đổi màu trên răng. Tục này đã đi vào quá khứ, và ngày nay hàm răng trắng bóng, để nụ cười thêm duyên dáng là điều mà mọi người đều mong muốn. Cho nên, chẳng may nếu một vài chiếc răng lại có những vết vàng, vết nâu vết xanh xám thì ai ai cũng tìm cách tẩy xóa.

Và khoa học hiện đại đã giải đáp nhu cầu làm đẹp này.

Hiện nay trên thị trường có nhiều sản phẩm để tẩy những vết vàng bám trên mặt răng chứ khó mà loại bỏ được sự đổi màu của ngà răng.
Có thể làm răng trắng bằng các phương thức cổ điển như cạo răng, nhuộm răng, chà răng với bột than hoặc cau khô, nhưng hiện nay được thay thế bằng hóa chất.

-Hóa chất thường dùng là chất tẩy hydrogen peroxide và carbamide peroxide có thể làm mất vết màu thấm trong răng hoặc dính trên răng.

-Loại không có chất tẩy chỉ lấy đi vết màu trên răng.

Tại phòng mạch, nha sĩ thường dùng loại tẩy rửa có nồng độ peroxide cao từ 15-20%. Nha sĩ cũng có thể trao cho bệnh nhân các dung dịch peroxide để chấm lên vết màu hoặc để dán lên răng, rất dễ dùng. Ta cũng có thể mua các loại thuốc tẩy màu trên thị trường, nhưng nhớ đọc kỹ hướng dẫn để biết cách dùng cũng như để tránh tổn thương cho miệng.

Chất tẩy chỉ có tác dụng đối với răng thật chứ không có công dụng đối với răng giả, bọc chụp răng, răng trám.
Răng có màu vàng thường dễ dàng tẩy thành trắng hơn là răng có vết xám, nâu.

Trước khi tẩy răng, nên giảm tiêu thụ một số thực phẩm như nước trà, cà phê, rượu vang đỏ. Cũng nên tránh nước giải khát có hơi như soda làm mòn men răng. Nhớ đánh răng sau khi ăn.

Tùy theo tình trạng răng của mỗi người, loại vết ố và loại chất tẩy nhưng thường thường răng chỉ trắng được vài tháng. Nếu tránh các chất gây ra vết ố thì răng trắng kéo dài được một năm, rồi lại phải tẩy lại.

Nhiều bác sĩ khuyên là không nên tẩy quá trắng: Chỉ hơi trắng hơn lòng trắng của mắt là đủ rồi.Tẩy răng ở nhà với ở nha sĩ có khác gì nhau không?Khác nhau ở chỗ chăm sóc và chất tẩy rửa.

-Tại phòng mạch, bác sĩ sẽ khám bệnh và chụp hình X-quang răng coi xem có bệnh thì điều trị trước khi tẩy răng.

-Khi tẩy răng bác sĩ cũng áp dụng vài cách để bảo vệ phần mềm ở miệng khỏi bị chất tẩy làm tổn thương.
Chất tẩy rửa ở nha sĩ cũng có nồng độ hydrogen peroxide cao hơn là thuốc mình mua tự do hoặc do bác sĩ bào chế cho mình.
Thuốc càng mạnh, áp vào răng càng lâu thì răng càng trắng, nhưng sau đó răng cũng ê ẩm hơn một chút.
Thêm vào đó, “miếng thuốc” tẩy răng cũng vừa hàm răng của thân chủ, chứ không như hàng làm sẵn “one size fit all” mà mình mua.

Ðôi khi bác sĩ cũng rọi đèn hoặc hơi nóng để chất tẩy ngấm vào răng mau và nhiều hơn.

-Trẻ em, phụ nữ có thai.
Không nên tẩy răng ở trẻ em dưới 15 tuổi và phụ nữ đang có thai.
Ở trẻ em, ống tủy răng hơi lớn và đang phát triển cho nên rất nhạy cảm với chất tẩy khi bị kích thích.
Với phụ nữ có thai hoặc cho con bú sữa mẹ thì các bác sĩ nha khoa đều khuyên nên đợi sau khi sanh, vì các chất tẩy rửa có thể vào máu người mẹ và ảnh hưởng tới con. Ðúng ra thì cho tới bây giờ, chưa ai biết ảnh hưởng của hóa chất với thai nhi như thế nào, cho nên nha sĩ đều dè dặt.

-Bệnh nướu, sâu răng, chân răng lộ.
Khi nướu răng bị tổn thương nên hoãn tẩy vì hóa chất có thể làm nướu hư nhiều hơn.
Răng sâu cần được trám trước khi tẩy để tránh hóa chất chui vào lỗ sâu. Vả lại, chân răng đã lộ không mòn men thì cần gì tẩy trắng.
Nên để ý là bảo hiểm sức khỏe không trả tiền cho dịch vụ làm trắng răng.

Tiện đây, xin tìm hiểu cách nhuộm răng của tiền nhân.
Tục nhuộm răng đen xuất hiện từ thời các Vua Hùng.

Sử sách ghi lại rằng: Trong một dịp đi sứ tại nhà Chu, sứ thần Văn Lang có “báo cáo” với vua nhà Chu rằng “Chúng tôi có tục ăn trầu để khử mùi ô uế và nhuộm cho răng đen…” Tục này vẫn còn thịnh hành cho tới nửa đầu của thế kỷ 20, nhất là ở miền Trung và Bắc Việt Nam.

Thường thường từ thuở 12, 13 tuổi là trai gái đã bắt đầu nhuộm răng rồi. Nhuộm răng là cả một việc làm khá cầu kỳ, tốn thời gian và người muốn có răng đen cũng trải qua cả mấy tuần lễ đau đớn khó chịu trong miệng. Nhưng răng đen được ca tụng như một nét đẹp đặc biệt như là:
“Lấy chồng cho đáng tấm chồng,
Bỏ công trang điểm má hồng răng đen.”
Hoặc:
“Năm quan mua lấy miệng cười,
Mười quan chẳng tiếc, tiếc người răng đen.”
Cho nên họ cắn răng chịu đựng.
Vật liệu nhuộm răng gồm có bột nhựa cánh kiến, nước cốt chanh, phèn đen và nhựa của gáo dừa đốt cháy.

Cụ Phan Kế Bính tóm lược cách nhuộm răng như sau:
“Trước hết dùng các cánh kiến tán nhỏ, vắt nước chanh để kín 7 ngày, chờ tối đi ngủ phết thuốc ấy vào hai mảnh lá dừa hoặc mo cau rồi ấp vào hai hàm răng. Trong khi nhuộm răng thì phải kiêng nhai. Nhuộm như thế 5, 7 ngày cho răng đỏ già ra màu cánh gián thì bôi thuốc răng đen. Thuốc răng đen làm bằng phèn đen trộn với cánh kiến, nhuộm 1, 2 miếng là đen kịt lại, đoạn lấy cái sọ dừa để con dao mà đốt cho chảy nhựa ra, lấy nhựa ấy phết vào răng cho không phải ra được nữa.”
Răng nhuộm như vậy sẽ bền chắc suốt đời người, không còn bị sâu hoặc mòn. Có nhiều cụ bà tám chín chục tuổi mà răng vẫn còn chắc, vẫn đen nhánh như những hạt huyền.

Có lẽ các khoa học gia ngày nay cũng nên tìm hiểu thêm về kỹ thuật nhuộm răng này. Nhưng thay vì nhuộm đen, ta có thể nhuộm trắng, vừa đẹp vừa bền.

Bác Sĩ Nguyễn Ý Ðức
wwwbsnguyenyduc.com

Mặc dù giá trị vốn liếng sẽ xếp hạng một cá nhân vào giai cấp giàu có hay trung lưu nhưng yếu tố chính của kế hoạch bảo vệ tài sản là che chở gìn giữ những thứ gì mà mình không muốn mất. Vì lý do đó nếu phải tốn chút thì giờ đi gặp luật sư chuyên môn để bàn luận tìm cách bảo vệ những gì mình có là một điều đáng làm.

Chẳng phải là điều đáng ngạc nhiên vì mọi người có tài sản khác nhau cho nên không có phương thức lập một kế hoạch bảo vệ tài sản (BVTS) tổng quát tránh đủ loại chủ nợ. Ðúng hơn một kế hoạch hữu hiệu cần thích hợp giữa những gì nên bảo vệ và bảo vệ sao cho thích đáng. Cấu trúc của một kế hoạch BVTS có thể thật đơn giản nhưng đôi khi cũng có thể rất phức tạp tùy theo những yếu tố biến thiên theo sở hữu chủ thí dụ như nghề nghiệp, số tài sản đáng kể mà chủ nợ (hay tòa án) có thể nắm được, doanh nghiệp hay không, kết hôn hay dự định kết hôn.

Trước khi đặt kế hoạch việc đầu tiên là phải kiểm kê tài sản là những món có thể đổi ra thành tiền mặt hoặc mang một trị giá nào đó thí dụ như nhà cửa đất đai, xe cộ tàu thuyền, nữ trang hay đồ cổ sưu tầm, các trương mục hiện kim, tiết kiệm, tiền dành cho con vào đại học, tiền hưu trí hay bảo hiểm nhân thọ, tiền hùn buôn bán kinh doanh, v.v… Tất cả những nguồn tài sản đó đều có thể bị chủ nợ xiết đoạt.

Tùy theo tính chất từng loại chúng ta cần phân loại tài sản nào có nguy cơ cao (high risk) và loại nào có nguy cơ thấp (low risk), thí dụ như một dãy nhà lầu thương mại hay một chung cư cho thuê đều là tài sản có nguy cơ cao dễ bị xiết nhất. Tùy từng nơi cư ngụ luật tiểu bang ấn định giới hạn BVTS khác nhau hoặc cấm không cho đụng chạm tới một vài khoản tiền trong các lãnh vực gia cư (homestead), tiền góp đồng niên (annuity), trị giá tiền mặt của bảo hiểm nhân thọ, tiền hưu trí, hay tài sản riêng của người hôn phối.

Thí dụ sau đây cho thấy sự mềm dẻo trong việc thiết lập kế hoạch BVTS đi từ trạng thái đơn giản rồi sau đó tình huống thay đổi trớ thành phức tạp hơn. Dĩ nhiên đây chỉ là thí dụ để làm sáng tỏ những yếu tố tiêu biểu của một kế hoạch BVTS.

Thân chủ giả tưởng là ông Thanh và bà Bình ở Orange County đã lập gia đình với nhau trên 30 năm. Ông bà đã trả dứt một căn nhà mua trước đây hiện trị giá $800,000. Tuy không có nợ nần ai nhưng muốn lấy ưu thế bảo vệ tài sản và lợi thế về giảm thuế nên ông bà tự thiết lập ra “Tổ Hợp Gia Ðình Bình Minh” tiếng Mỹ gọi là “Sunrise Family Limited Partnership” và chuyển chủ quyền căn nhà, các tài sản khác kể cả chứng khoán đầu tư lẫn mọi khoản tiền tiết kiệm cùng tiền cho con vào đại học cho quản lý tổ hợp (cũng vẫn chính là ông bà Thanh & Bình).

Sau khi bàn bạc xong ông bà bèn mướn luật sư chuyên môn chính thức soạn thảo giấy tờ tự chỉ định mình làm tổng hội trưởng (general partners) nắm giữ quyền quản lý và quyền quyết định liên quan đến nhà cửa và chứng khoán. Hai ông bà có bốn người con đều được chỉ định làm hội viên hữu hạn (limited partners) mỗi người được sở hữu 5% trị giá tài sản tổ hợp còn ông bà Thanh Bình mỗi người nắm 40%. Thời gian dần trôi ông bà có ý định chuyển thêm phần mình cho các con (cha mẹ mỗi năm có quyền chuyển cho con mỗi người $11,000 hoàn toàn miễn thuế) để dần dà sau này các con sẽ được hoàn toàn làm sở hữu chủ khi trưởng thành.

Ông bà Thanh Bình bước đầu đã đi đúng đường và hành động thật khôn ngoan, tuy nhiên tài sản của ông bà vẫn chưa được che chở hoàn toàn vì dù ông bà đã chuyển quyền tư hữu cá nhân vào tổ hợp nhưng chỉ vô hiệu hóa được xâm phạm của các chủ nợ đối với cá nhân của hai ông bà. Hơn nữa mọi sang nhượng tài sản vẫn phải hoàn tất trong giới hạn miễn thuế ấn định cho tặng phẩm.
Ngoài ra dù được bảo vệ theo Tổ Hợp Gia Ðình nhưng vẫn còn yếu điểm vì ông bà chỉ là tổng hội trưởng với 80% trị giá căn nhà và các trương mục đầu tư. Ông bà có cậu con trai tên Năm đã 16 tuổi mới biết lái xe đi học. Nếu rủi ro chẳng may cậu vô ý đụng vào xe khác khiến có người bị thương nặng thì ông bà Thanh Bình vẫn bị kiện liên hệ phải bồi thường thay cho con. Dĩ nhiên bảo hiểm chỉ đền tới mức nào đó, phần còn lại được tòa nhắm vào căn nhà mà 80% trị giá căn nhà phần của tổng hội trưởng sẽ bị lãnh đủ.

Tiên đoán được yếu điểm đó luật sư bèn đề nghị lấy 80% phần hùn của ông bà che chở dưới danh nghĩa “Công Ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Hoàng Hôn” có tên Mỹ “Sunset Limited Liability Company”. Công ty Hoàng Hôn được chỉ định trở thành tổng quản lý của Tổ Hợp Gia Ðình Thanh Bình kể ở phần trên với 1% cổ phần sở hữu. Dĩ nhiên ông bà Thanh Bình là quản lý công ty Hoàng Hôn vẫn nắm trọn quyền kiểm soát tài sản toàn thể công ty bao gồm cả Tổ Hợp Gia Ðình Bình Minh.

Khác với trường hợp Tổ Hợp Bình Minh ở trên, trong trường hợp cậu Năm gây ra tai nạn bị kiện bồi thường lớn thì căn nhà của ông bà Thanh Bình lúc đó đã thuộc sở hữu của công ty, tòa án và các chủ nợ không có quyền gì đụng chạm đến được nữa. Dĩ nhiên ông bà Thanh Bình đã tuân thủ đúng theo luật lệ của công ty trách nhiệm hữu hạn (thí dụ như giữ sổ sách kế toán riêng biệt) nên Công Ty Hữu Hạn Hoàng Hôn hoàn toàn không bị liên đới gì về vụ kiện cậu Năm lẫn cha mẹ là ông bà Thanh Bình.

Ông bà Thanh Bình đồng thời cũng kinh doanh và hiện làm chủ một tiệm giặt ủi sấy hấp có tên ThanhBinh Cleaners. Ðó là thí dụ vài kế hoạch khác có tác dụng hỗ tương trong nhiệm vụ bảo vệ trọn vẹn tài sản cho ông bà Thanh Bình được an tâm trọn đời không sợ bị hao hụt suy chuyển mảy may nào với tài sản ông bà đã nhọc công tạo dựng một đời.

Cũng như thường lệ, người viết xin xác nhận nội dung của những bài tìm hiểu luật pháp này chỉ hoàn toàn được sử dụng với tính cách thông tin (information) giúp quí độc giả một vài kiến thức tổng quát căn bản về luật pháp Hoa Kỳ mà thôi và không thể coi như liên hệ của luật sư với thân chủ (attorney-client relationship). Do đó nếu có vấn đề liên quan đến luật, quí độc giả vẫn cần phải thảo luận với luật sư chuyên môn về trường hợp của quí vị.

Nếu cần tham khảo riêng xin liên lạc với Luật Sư LyLy Nguyễn tại văn phòng ở 930 W. 17th Street, Suite F, Santa Ana, CA 92706. Xin lưu ý đây là địa chỉ mới.